ازدواج، پرتاب به سوی خدا
ازدواج و تشکیل خانواده یکی از مراحل مهم زندگی هر انسانی است که در سیر تکاملی و رشد شخصیتی خود از آن گذر خواهد کرد. با ازدواج، مسئولیت فرد دیگری هم متوجه انسان شده و سعادت و خوشبختی او به زندگی انسان گره می خورد، ضمن این که مسئولیت سنگین تربیت نیز برعهده دوزوج خواهد بود که هر گونه فرزندان شان را تربیت کنند آن ها نیز موجب خوشبختی دیگری و فرزندان خودشان می شوند. به همین صورت می بینید که زندگی گروه عظیمی از انسان ها به یک ازدواج و تشکیل خانواده گره خورده است. البته جامعه هم از همین خانواده های شبکه ای تشکیل شده که سعادت جامعه به همین خانواده ها بستگی دارد. از این جهت لازم است توجه جدی به تمام مراحل ازدواج و تشکیل خانواده داشته باشیم. در این مقاله برآنیم تا بحث های متعددی که یک جوان برای تشکیل خانواده باید بداند را مطرح کرده و با کمک منابع دینی به پاسخ های مناسب دست یابیم. چه زمانی باید به تشکیل خانواده اقدام نمود؟ در تشکیل خانواده باید به چه معیارهایی توجه کرد؟ بعد از ازدواج چگونه باید به زندگی نظم داد؟ رفتار در مراحل مختلف زندگی در مواجهه با ناملایمتی ها چگونه است؟ و بسیاری از سوالات دیگر نیاز به آموزش برای جوان وجود دارد. شخصی که با آموزش های مناسب اقدام به مراحل مختلف تشکیل خانواده می کند می تواند به بهترین موفقیت ها دست یابد. چنان که از علل برخی طلاق ها برمی آید حتی ناآگاهی زوجین از چگونگی روابط زناشویی موجب این امر که تلخ ترین حلال الهی است شده تا چه برسد به این که ناآگاهی از چگونگی رفتار و ابراز محبت سبب طلاق ها باشد. آموزش چگونگی رفتار با همسر و خانواده او، آموزش مسائل زناشویی، آموزش تربیت فرزند و آموزش های دیگر در مورد تشکیل خانواده باید در دستگاه های آموزشی کشور ما نهادینه شود تا جامعه ای سالم و بری از آسیب های اجتماعی داشته باشیم.
ازدواج، برای چه؟
همان طور که می دانیم سعادت انسان به سیر تکاملی او در عبودیت الهی بستگی دارد که هدف خلقت انسان ذکر شده«وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِیعْبُدُونِ» (ذاریات/56). انسان در هر مرحله ای از زندگی اش با رویکردهای گوناگون این عبودیت را طی می کند. تا کودک است دنیا را با بازی کردن می شناسد، با شروع نوجوانی و دوران بلوغ خواسته ها و نیازهای دیگری در او پیدا می شود و سوالاتی در مورد عالم معنا دارد و شاید به همین خاطر باشد که تکالیف شرعی از این موقع براو واجب می شود. با شروع جوانی و شور و تلاش آن، با واقعیت های دنیا و سختی ها و خوشی ها آن آشنا شده و با اتکای بیشتر به خود و استقلال طلبی از سوی دیگران به گذر زندگی می پردازد. یکی از نیازهای جدی هر انسانی که در دوران جوانی به اوج خود می رسد نیاز جنسی است که خداوند متعال این نیاز را یک سائق قوی برای تشکیل خانواده قرار داده که بدنبال آن شرایط جدیدی در زندگی بوجود می آید و می توان ادعا کرد پذیرش مسئولیت تشکیل خانواده یکی از مراحل جدی در سیر تکاملی انسان است. چنان که پیامبر اکرم(ص) می فرماید: «من تزوّج فقد استکمل نصف الإیمان فلیتّق اللَّه فی النّصف الباقی»(نهج الفصاحه، ص754)(کسی که ازدواج می کند نصف دینش کامل شده پس در باقی آن تقوا داشته باشد.) ازدواج سبب خویشتن داری طرفین در افعال و کردارشان می شود و شخص با پذیرش این مسئولیت خود را در نقش جدیدی می یابد که نه تنها گناه از چشم او می افتد بلکه خود را متعلق به پایگاهی می داند که گناه سبب متزلزل شدن آن می شود. ازدواج نه تنها نصف دین را کامل کرده بلکه مقدمه ای برای رعایت تقوا در بقیه دین می شود. یک انسان با ایمان نمی تواند لقمه حرام برای خانواده اش تهیه کند زیرا خود را متعهد به خانواده می بیند.
پیامبراکرم(ص) می فرماید: «مَنْ أَحَبَّ أَنْ یلْقَى اللَّهَ طَاهِراً مُطَهَّراً فَلْیلْقَاهُ بِزَوْجَتِه»(النوادر، ص12)(هر کس مىخواهد خداوند را در حالى ملاقات کند، که پاکیزه و پاک از گناه باشد، پس باید با همسر خویش به ملاقات خدا برود.) در این روایت نهایت زیبایی و کارکرد ازدواج در سیر و سلوک معنوی انسان بیان شده است. از این روایت برمی آید که زوجین موجب پاکی یکدیگر از زشتی ها و گناه ها می شوند و در حقیقت ازدواج موجب یک جهش معنوی در زندگی عارفانه انسان می شود. قرآن کریم نیز ازدواج را با هدف خلقت تبیین می کند و می فرماید: «وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً لِتَسْکُنُوا إِلَیها وَ جَعَلَ بَینَکُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً إِنَّ فی ذلِکَ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یتَفَکَّرُون»(روم/21) (و از نشانههاى قدرت اوست که برای تان از جنس خودتان همسرانى آفرید. تا به ایشان آرامش یابید، و میان شما دوستى و مهربانى نهاد. در این عبرت هایى است براى مردمى که تفکر مىکنند.) همان طور که آیه به هدف دار بودن خلقت اشاره می کند که«خلق لکم» آرامش جسمی و روانی را هدف ازدواج می داند پس آرامش حاصل از ازدواج همان زمینه سیر تکاملی روح است. البته این آرامش وقتی حاصل می شود و پایدار می ماند که بین دو فرد مودت و رحمت برقرار شود که طبق نص صریح آیه، این مودت و رحمت از سوی خداوند متعال بین دو زوج قرار می گیرد. علامه طباطبایی در شرح مودت و رحمت اینچنین می نویسد: «کلمه "مودت" تقریبا به معناى محبتى است که اثرش در مقام عمل ظاهر باشد، در نتیجه نسبت مودت به محبت نسبت خضوع است به خشوع، چون خضوع آن خشوعى را گویند که در مقام عمل اثرش هویدا شود، به خلاف خشوع که به معناى نوعى تاثر نفسانى است، که از مشاهده عظمت و کبریایى در دل پدید مى آید. و"رحمت"، به معناى نوعى تاثیر نفسانى است، که از مشاهده محرومیت محرومى که کمالى را ندارد، و محتاج به رفع نقص است، در دل پدید مى آید، و صاحبدل را وادار مى کند به این که در مقام برآید و او را از محرومیت نجات داده و نقصش را رفع کند.»(ترجمه المیزان، ج16 ص250) رحمت را خداوند در بین زن و شوهر قرار می دهد تا نقص یکدیگر را در جسم و روح برطرف کنند و به طورى که از سیاق برمى آید مراد از"مودت و رحمت" در آیه همان مودت و رحمت خانوادگى است، هر چند که اطلاق آیه شامل جامعه هم می شود.
نویسنده: سیدعبدالرسول علم الهدی
منبع: سایت فرهنگ انقلاب اسلامی
ارسال نظر برای این مطلب
اطلاعات کاربری
ناقوس مرگ سلطنتلینک دوستان
آرشیو
آمار سایت